De jaren zestig waren ook in Leiden een roerige tijd. Door de ontzuiling en de stijgende welvaart veranderden de maatschappelijke verhoudingen. De komst van de pil en de TV beïnvloedde het leven van veel mensen. De individualiteit en vrijheidsdrang groeiden, maar ook de onvrede met de gevestigde orde.
Een eerste wapenfeit was het rookbomoptreden van provo's op 3 oktober 1966 tijdens de optocht tegen de paramilitaire studentenweerbaarheidorganisatie Pro Patria. Jongeren verzetten zich tegen de cityring, en vroegen aandacht voor het milieu. Ze voerden actie door kraken en bezettingen en introduceerden nieuwe leefvormen als communes. Studenten eisten democratisering. Bewoners, jongeren en kunstenaars protesteerden in 1969 aan de Waardgracht samen tegen verkrotting. Het was het begin van een lange periode van bewonersacties tegen huurverhoging en vervolgens rond de stadsvernieuwing. Vrouwen zetten vraagtekens achter de bestaande rolpatronen en eisten hun eigen plek.